بررسی رابطه بین مدیریت سود با استفاده از دستکاری فعالیت های واقعی، شاخص های سود و عملکرد آتی در شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران

مدیریت سود یکی از موضوعات جذاب و بحث برانگیز در پژوهش های حسابداری است. زیرا سرمایه گذاران به عنوان یکی از فاکتورهای مهم تصمیم گیری به رقم سود توجه خاصی دارند. اما اتکای شدید بر اعداد حسابداری و به ویژه سود، انگیزه های قدرتمندی را برای مدیران ایجاد می کند تا سود را به نفع خودشان دستکاری کنند. پس شناسایی مدیریت سود برای استفاده کنندگان صورت های مالی اهمیت زیادی دارد تا عملکرد جاری را ارزیابی نمایند، سودآوری آتی را پیش بینی کنند و ارزش واحد اقتصادی را تعیین نمایند.هدف تحقیق حاضر، بررسی رابطه ‎ی بین مدیریت سود از طریق دستکاری فعالیت های واقعی و عملکرد آتی در شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهـران است. برای سنجش مدیریت سود از سه مدل مبتنی بر دستکاری سود حاصل از فروش دارایی های ثابت، هزینه های عملیاتی و اقلام بهای تمام شده محصولات استفاده شده است. بازده دارایی ها نیز به عنوان شاخص عملکرد شرکت به کار گرفته شده است. برای آزمون فرضیه های تحقیق، از رویکرد تحلیل داده های ترکیبی با به کارگیری نمونـه ای شامل 100 شـرکت پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهـران بین سال های 1385 تا 1390 استفاده شده است. نتایج تحقیق نشان داد که نسبت سود به دارایی ها با دومین شاخص مدیریت سود رابطه ی قوی تری داشته است. یعنی، در شرکت هایی که نسبت سود خالص به جمع دارایی ها بالاتر بوده است، سود شرکت از طریق هزینه های غیر عادی اداری، عمومی و فروش بیشتر مورد دستکاری قرار گرفته است. همچنین، نتایج نشان داد که شرکت های مورد آزمون با دستکاری سود از طریق سودهای حاصل از فروش دارایی های ثابت و هزینه های عملیاتی منجر به بهبود عملکرد مالی آتی شده اند.